Όταν οι πολιτικοί υπηρετούν τον λαό (γ)

Σύμφωνα με τον μύθο ^[1][2][6], ο Κόδρος ήταν τελευταίος βασιλιάς της Αθήνας και έζησε γύρω στο 1050 με 1100 π.Χ. Κατέφυγε στην Αθήνα μαζί με τον πατέρα του όταν οι Ηρακλείδες κατέβηκαν στην Πελοπόννησο. Ο Κόδρος διαδέχθηκε τον πατέρα του ως βασιλιάς των Αθηνών. Σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, τα χρόνια εκείνα οι Πελοποννήσιοι κήρυξαν τον πόλεμο κατά των Αθηναίων και ρώτησαν το Μαντείο των Δελφών αν μπορούν να κυριεύσουν την Αθήνα. Το μαντείο τους απάντησε ότι αυτό θα συνέβαινε μόνο αν δεν σκότωναν τον Αθηναίο βασιλιά. Ο Κόδρος έμαθε τον χρησμό από κάποιο κάτοικο των Δελφών, οπότε ντύθηκε σαν ζητιάνος, βγήκε από την πόλη και προσποιήθηκε ότι μαζεύει ξύλα. Μόλις συνάντησε δύο στρατιώτες από το εχθρικό στρατόπεδο, σκότωσε τον ένα. Ο άλλος στρατιώτης, βλέποντας την εχθρική αυτή ενέργεια έσπευσε να σκοτώσει τον Κόδρο, μη γνωρίζοντας ότι αυτός ήταν ο βασιλιάς. Οι Πελοποννήσιοι κατάλαβαν τι έγινε όταν οι Αθηναίοι τους ζήτησαν τη σορό του βασιλιά τους για να τη θάψουν. Εξαιτίας του χρησμού φοβήθηκαν ότι στις πολεμικές επιχειρήσεις θα αποτύγχαναν, αποσύρθηκαν λοιπόν από την περιοχή των Αθηνών και κράτησαν μόνο τα Μέγαρα. Ο Κόδρος θεωρήθηκε ένα πρότυπο αυτοθυσίας και ανιδιοτέλειας για το κοινό καλό.

Φαίνεται ^[5] πως οι Αθηναίοι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι κανένας δεν θα βρισκόταν τόσο άξιος, ώστε να διαδεχθεί τον Κόδρο. Και, για να μην μπλέξουν σε διλήμματα, αποφάσισαν να καταργήσουν την βασιλεία. Από τους γιους του Κόδρου, ο ένας, ο Μέδοντας, έμεινε στην Αθήνα, εκλέχτηκε ισόβιος άρχοντας κι έγινε γενάρχης της μισής αθηναϊκής αριστοκρατίας, καθώς ακόμα κι ο σοφός Σόλωνας, ο Πεισίστρατος, ο Περικλής, ο Πλάτωνας και πολλοί άλλοι υπερηφανεύονταν ότι κατάγονται από τον Κόδρο. Ο άλλος (Νηλέας κι αυτός, όπως και ο προπάππος του) πήρε τους Πυλίους και κάμποσους Θηβαίους και μετανάστευσε. Ο ίδιος πέρασε στην μικρασιατική παραλία όπου έκτισε τις αποικίες της Μιλήτου και της Πριήνης.

Εμπνευσμένος από τον μύθο του Κόδρου, ο Γεώργιος Βιζυηνός θα γράψει το 1874 το ποίημα «Ο Κόδρος» ^[3][4]  για να αναδείξει μέσω αυτού το ιδανικό της φιλοπατρίας. Το ποίημα θα βραβευτεί στον Βουτσιναίο ποιητικό διαγωνισμό και ο Δήμος Αθηναίων θα αγοράσει 100 αντίτυπα του Κόδρου, με σκοπό να τα διανείμει στους άριστους μαθητές των δημοτικών σχολείων. 

Πηγές:

[1]. «Κόδρος», Wikipedia, 2025
[2]. «Κόδρος: Ο βασιλιάς των Αθηνών», 2020
[3]. «Ο Κόδρος», Ψηφιακή Βιβλιοθήκη «Ανέμη»
[4]. https://sitestatic.shopster.gr/6150c0d864787b561e67912f/003438_de.pdf
[5]. «Κόδρος, ο τελευταίος βασιλιάς», HistoryReport.gr
[6]. «Λυκούργος κατά Λεωκράτους» , Portal for the Greek Language